Mərkəzi Gömrük Hospitalının yüksəkixtisaslı sonoloqu Tükəzban Abdullayeva “Həkim məsləhəti” rubrikasında “USM nədir və hansı hallarda təyin edilir?” mövzusunda məlumat verib.
Ultrasəs müayinə (USM) şüa deyil, səs dalğalarıdır. USM tibbin əksər sahələrində istifadə olunan çox faydalı bir görüntüləmə metodudur. Səs dalğaları olduğuna görə, bütün insanlar, həmçinin hamilələr və yeni doğulan körpələrdə istifadəsi zərərsizdir. USM ultradalğalı şüaların köməyi ilə həyata keçirilən tibbi müayinə növüdür. Rentgen şüaları kimi, ultradalğalı şüalar da toxumaların arasından keçir və sonra da əks olunur. Əks olunduqda bu şüalar monitorda müəyyən təsvirlər yaradır. Bu təsvirlərə əsaslanaraq həkim pasiyentin orqanlarının və toxumalarının vəziyyətini qiymətləndirir. Ultrasəs müayinə qarın boşluğu orqanları, böyrəklər, kiçik çanaq orqanları və qalxanabənzər vəzin müayinəsinə ehtiyac olduğu zaman həyata keçirilir.
Ümumiyyətlə, gələcəkdə hər birimizin rastlaşma ehtimalı olan ağır xəstəliklərə vaxtında diaqnozun qoyulması və tez aradan qaldırılması üçün hər bir şəxs ildə bir dəfə “check-up”dan keçməlidir ki, USM də bu zaman vacib müayinələr sırasındadır. USM təhlükəsiz müayinə metodudur və çoxsaylı xəstəliklərin müayinəsində, habelə müalicənin effektivliyinin monitorinqində geniş istifadə olunur. Hamiləliyin gedişini izləmək üçün bu metod əvəzedilməzdir. Doppleroqrafiya isə doppler effektinə əsaslanan müayinə üsuludur. Doppler müayinə yeni nəsil ultrasəs cihazları ilə aparılır.
USM ən təhlükəsiz, dəqiq və sürətli diaqnostika metodudur. Ana olmuş hər bir qadın gələcək övladının cinsinin müəyyənləşdirilməsində USM-in rolunu yaxşı xatırlayır. Bu diaqnostika metodu rentgendən fərqli olaraq, daha dəqiq hesab olunur, belə ki, insan müayinə zamanı hərəkət etdikdə belə, görüntülər dəqiqliyini itirmir.
Ultrasəs vasitəsilə kiçik çanaq və qarın boşluğu orqanlarını müayinə edirlər, onun vasitəsilə həmçinin, böyrək xəstəliklərini, qaraciyər, qalxanvari vəz, ürək, damar və limfatik düyünləri, hətta dəri altındakı törəmələri müayinə etmək mümkündür. Qarın nahiyəsində, ürək və ya “qadın orqanları”nda ağrılar, infeksion xəstəliklər, uzun müddət davam edən xroniki və ya kəskin xəstəliklər, şiş şübhəsi zamanı, inkişaf anomaliyaları və s. hallarda həkim USM müayinəsi təyin edə bilər.
Ultrasəs müayinəsi vasitəsilə orqanların strukturundakı dəyişiklikləri, böyrəklərdə, öd kisəsi və ya sidik kisəsində daşların olub-olmamasını, kistaları, ilk dövrlərdə hamiləliyi, eləcə də dölün cinsini və s. müşahidə etmək olar.
Pasiyenti diqqətlə dinləyən həkim oyanıqlığın artması, səbəb olmadan çəkinin artması və ya azlaması, ümumi halsızlıq və ya dərinin vəziyyətnin pisləşməsini müşahidə edərsə, həkim pasiyenti USM müayinəsinə yönəldə bilər.