“Həkim məsləhəti” rubrikamızda Mərkəzi Gömrük Hospitalının rezidenti Güllüxanım Rəhimova “Hamiləlik dövründə qan təzyiqinin yüksəlməsi ana və uşağa necə təsir edir” sualını cavablandırıb.
Hamiləlik dövründə qadın orqanizmi bir sıra fizioloji dəyişikliklərə məruz qalır. Xüsusilə feto-plasentar qan dövranının yaranması kardiovaskulyar sistemdə fizioloji-hemodinamik dəyişikliklərə səbəb olur. Bu hallar bəzi hamilələrdə müxtəlif patologiyaların yaranmasına səbəb ola bilir. Bu patologiyalardan biri də hestasional hipertenziyadır.
Hamiləlik dövrü hipertenziyası hamiləliyin 20-ci həftəsindən sonra arterial təzyiqin yüksəlməsidir (AT >140/90 mm.c.süt). Xroniki arterial hipertenziya isə, hamiləliyin 20-ci həftəsinə qədər mövcud olan və doğuşdan sonra davam edən hipertenziv vəziyyətdir.
Aşağıdakı hallarda qadınlar hestasion hipertenziya riski altındadırlar: ilk dəfə ana olanlar, 18 yaşdan aşağı və ya 35 yaşdan yuxarı olan hamilələr, hamiləlikdən əvvəl yüksək qan təzyiqindən əziyyət çəkən qadınlar, piylənmə-bədən çəkisi indeksi (BÇİ ) yaşı 35-dən yuxarı hamilələr, anamnezində preeklampsiya və ya eklampsiya olan xəstələr, doğuşlar arasında interval 2 ildən az, 10 ildən çox olduqda, çoxdöllü hamiləlik, ekstragenital xəstəlikləri (hipertoniya, böyrək xəstəlikləri, ürək-damar sistemi xəstəlikləri, şəkərli diabet, antifosfolipid sindromu) olan hamilələr.
Hestasional hipertenziyanın anaya (damardaxili laxtalanma, serebral qanaxma və s.) və dölə bağlı (vaxtından əvvəl doğuş, DBİL) ağırlaşmaları ola bilər. Yüksək qan təzyiqi dölə gedən qan axınının azalması, bu da öz növbəsində dölə gedən oksigen və qida maddələrinin azalması deməkdir. Nəticədə dölün inkişafının ləngiməsi və erkən doğum riskinin yüksəlməsi baş verir.
Hestasional hipertenziya müalicəsi həkim nəzarətində aparılmalıdır.
Hamilə qadınlara tövsiyə edərdim ki, bol maye qəbul etsinlər, açıq havada daha çox gəzsinlər, stress və gərginlikdən uzaq olsunlar, qida qəbulunu balanslaşdırsınlar. Bütün bu çətin olmayan qaydalara riayət etməklə, səhhətləri də yaxşı olar, dünyaya gətirəcəkləri körpə də sağlam olar.
